Mensen en honden hebben veel meer gemeen dan u zich realiseert. We delen tenslotte allemaal 84% van ons DNA. We hebben veel voorkomende ziektes, waaronder een aantal psychische aandoeningen zoals obsessieve-compulsieve stoornis (OCD). Eén ding hebben we waarschijnlijk niet gemeen: het syndroom van Gilles de la Tourette (TS).
TS is een soort ticstoornis die wordt gekenmerkt door onwillekeurige geluiden of bewegingen. Het kan iets simpels zijn, zoals knipperen met je ogen, of iets complex, zoals het herhalen van woorden. Naar schatting hebben 1,4 miljoen kinderen en volwassenen deze ongeneeslijke aandoening. Een deel van de moeilijkheid ligt in het niet weten van de oorzaak, wat de behandeling natuurlijk bemoeilijkt.
Tekenen en complicaties van het syndroom van Gilles de la Tourette
De klassieke symptomen van TS zijn de tics, die meestal voorkomen bij kinderen jonger dan 15 jaar. Jongens hebben tot vier keer meer kans om deze stoornis te ontwikkelen. Het zit ook in families, wat suggereert dat er sprake is van een genetische component. Een ander kenmerk van TS zijn motorische en vocale tics die soms vulgaire gebaren of woorden omvatten. Dat impliceert een begrip van de taal, omgevingsfactoren en bepaalde hersenmechanismen.
De manifestatie van TS varieert vaak op verschillende fronten, waaronder ernst, triggers en timing. Mensen kunnen een normaal leven leiden met een behandeling gericht op dopaminecontrole en andere opties voor complicaties van de ziekte. Dopamine is een neurotransmitter die betrokken is bij meerdere functies, waaronder gedrag, beweging, geheugen en stemming.
Honden hebben waarschijnlijk geen TS zoals wij dat bij mensen zien, maar ze hebben wel last van andere ticstoornissen zoals OCD of psychomotorische aanvallen.
Bekende aandoeningen bij honden
Ticstoornissen komen voor bij honden, waardoor sommigen denken dat hun huisdier TS heeft. Hoewel honden basisemoties als liefde en angst kunnen ervaren, zijn ze mogelijk niet in staat tot het hogere niveau van hersenfunctie dat met deze aandoening wordt geassocieerd. Bij TS zijn er enkele problemen met de kwaliteit van leven en gedragsproblemen bij kinderen die zich anders voelen dan hun leeftijdsgenoten. Dat kan slaapstoornissen, depressie en angststoornissen omvatten.
Honden kunnen last hebben van angst of depressie door andere oorzaken. Dierenartsen hebben ook OCD gedocumenteerd bij honden en katten, wat resulteert in gewoontegedrag dat honden volledig onder controle hebben. Interessant genoeg hebben mannelijke honden meer kans om het te ontwikkelen dan vrouwelijke. Dierenartsen gebruiken vaak medicatie om gedragsproblemen te beheersen, zoals clomipramine, een antidepressivum.
Aanvallende aandoeningen
Naast de voor de hand liggende aanvallen van het hele lichaam die honden kunnen krijgen, kunnen ze ook psychomotorische of gedeeltelijke aanvallen ontwikkelen die op tics lijken. Meestal gaat het hierbij om bewegingen van één lichaamsdeel, maar honden kunnen ook complexe gedragingen vertonen zoals “vliegen bijten” als een manifestatie van aanvallen. Aanvallen zijn een teken van ziekte en geen diagnose op zichzelf en aanvallende pups moeten een veterinair onderzoek ondergaan.
Myoclonus
Myoclonus beschrijft onwillekeurige spiercontracties. Het komt vaak voor als een aangeboren stoornis die zich al vroeg in het leven van het dier ontwikkelt. Loodvergiftiging of hondenziekte kan het ook veroorzaken. Het verschil is een identificeerbare oorzaak die niet bestaat bij TS. De behandeling en prognose zijn afhankelijk van het onderliggende probleem. Het is behandelbaar in sommige milde gevallen, maar heeft vaak een slechte prognose.
REM-slaapgedragsstoornis (RBD)
Een klein onderzoek identificeerde REM-slaapgedragsstoornis (RBD) als een complicatie van tetanus bij honden, maar het kan ook op zichzelf voorkomen. RBD veroorzaakt abnormale bewegingen wanneer een hond slaapt. Eigenaren van getroffen huisdieren beschreven episodes van nachtmerrie-achtige acties, die er vaak gewelddadig uitzagen. Tics of aanvalsachtige bewegingen die geassocieerd worden met TS kunnen tijdens de slaap voorkomen. Het verschil met RBD is dat deze tics alleen tijdens de slaap voorkomen.
Paroxysmale kinesiogene dyskinesie (PKD)
Paroxysmale kinesiogene dyskinesie (PKD) heeft veel van de kenmerken van TS. Een dier kan onwillekeurige spiercontracties ervaren terwijl het er normaal uitziet tussen episodes. Stress kan deze tekenen met wisselende duur veroorzaken. De prognose is slecht na een definitieve diagnose. Gelukkig zijn er genetische tests beschikbaar om dragers te identificeren. Interessant genoeg komt deze stoornis ook bij mensen voor.
Laatste gedachten
Honden kunnen symptomen vertonen die lijken op TS, waardoor huisdiereigenaren denken dat dit de oorzaak is van het verontrustende gedrag van hun dieren. Hoewel honden geen TS krijgen, kunnen andere ticstoornissen een verklaring bieden voor wat er met uw pup gebeurt. Een grondig onderzoek met bloedonderzoek en beeldvorming kan broodnodige antwoorden en een pad naar behandeling bieden.
